لرزش پدال ترمز، شنیدن صدایی غیرعادی هنگام کاهش سرعت یا احساس کشیده شدن فرمان به یک سمت، همگی می‌توانند تجربه‌های نگران‌کننده‌ای در رانندگی باشند. این موارد اغلب به یک بخش مشخص از سیستم ترمز اشاره دارند. دیسک ترمز. شناخت علائم خرابی دیسک ترمز فقط یک دانش فنی نیست، بلکه یک ضرورت برای حفظ ایمنی سرنشینان خودرو است. در این نوشته، به دور از اصطلاحات فنی سنگین، به شما نشان می‌دهیم که این قطعه چرا و چگونه خراب می‌شود و مهم‌تر از همه، چطور می‌توان از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کرد. با ما همراه باشید تا با نشانه‌های خرابی دیسک ترمز آشنا شوید.
برای خرید و قیمت لنت ترمز با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت کلیک کنید.
دیسک ترمز یک صفحه فلزی مدور است که همراه با چرخ خودرو می‌چرخد. شاید در نگاه اول یک قطعه ساده به نظر برسد، اما عملکرد صحیح آن برای توقف ایمن خودرو بسیار مهم است. وقتی شما پدال ترمز را فشار می‌دهید، کالیپرها لنت‌های ترمز را به دو طرف این دیسک در حال چرخش فشار می‌دهند. اصطکاک ایجاد شده بین لنت و دیسک، انرژی حرکتی چرخ را به انرژی گرمایی تبدیل کرده و در نتیجه سرعت خودرو را کاهش میدهد یا آن را به طور کامل متوقف می‌کند.
این فرآیند ساده، بارها و بارها در هر سفر تکرار می‌شود. حالا تصور کنید دیسک ترمز دچار مشکل شده باشد. یک سطح ناصاف، تاب‌خورده یا بیش از حد نازک نمی‌تواند اصطکاک لازم را به طور یکنواخت ایجاد کند. اینجاست که مسافت توقف طولانی‌تر می‌شود، کنترل خودرو سخت‌تر شده و ایمنی شما و دیگران به خطر می‌افتد. به همین دلیل است که توجه به سلامت دیسک ترمز، یک بخش جدانشدنی از نگهداری مسئولانه خودرو محسوب می‌شود.
خرابی دیسک ترمز یک شبه اتفاق نمی‌افتد، بلکه نتیجه‌ی مجموعه‌ای از عوامل و شرایط است که به مرور زمان این قطعه را فرسوده می‌کند. شناخت این دلایل به ما کمک می‌کند تا با دید بهتری از خودروی خود مراقبت کنیم. برخی از اصلی‌ترین دلایل این خرابی‌ها عبارتند از:
بیشتر بدانید: معایب تراش دادن دیسک ترمز
حرارت، دشمن شماره یک دیسک ترمز است. همانطور که اشاره شد، فرآیند ترمزگیری اساسا تبدیل حرکت به گرماست. اما اگر این گرما به درستی دفع نشود، مشکلات آغاز می‌شوند. رانندگی در ترافیک سنگین شهری یا مسیرهای کوهستانی که نیاز به ترمزگیری مداوم دارد، دیسک‌ها را به مرز سرخ شدن می‌رساند. در این دما، ساختار مولکولی فلز دیسک تغییر کرده و مقاومت خود را از دست میدهد. این وضعیت دیسک را مستعد تاب برداشتن می‌کند. دیسک تاب‌برداشته سطحی ناهموار دارد و هنگام تماس با لنت، باعث لرزش‌های محسوس در پدال و فرمان می‌شود که یکی از شایع‌ترین علائم خرابی دیسک ترمز است.
شاید برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، به سراغ لنت‌های ارزان‌قیمت رفته باشید. اما این کار در واقع یک سرمایه‌گذاری پرهزینه برای آینده است. لنت‌های ترمز استاندارد از موادی ساخته شده‌اند که ضمن ایجاد اصطکاک مناسب، کمترین آسیب را به دیسک وارد کنند. در مقابل، لنت‌های نامرغوب اغلب دارای ذرات فلزی سخت و ناخالصی‌های فراوان هستند. این مواد به جای سایش نرم، سطح دیسک را می‌تراشند. نتیجه این اتفاق، ایجاد خطوط و شیارهای عمیق روی دیسک، کاهش ضخامت آن و در نهایت نیاز به تعویض زودهنگام دیسک ترمز خواهد بود. گاهی علت خرابی دیسک ترمز درست در قطعه‌ای است که کنار آن کار می‌کند.
تاب برداشتن یا به اصطلاح “دو پهن شدن” دیسک، یکی از رایج‌ترین انواع خرابی است. این مشکل زمانی رخ میدهد که ضخامت دیسک در نقاط مختلف سطح آن یکسان نباشد. این ناهمواری باعث می‌شود لنت ترمز در هر دور چرخش، تماس و قطع شود و همین امر لرزش شدیدی را به سیستم ترمز و سپس به فرمان و پدال منتقل می‌کند. شوک‌های حرارتی ناگهانی، داغ شدن بیش از حد و حتی محکم کردن بیش از اندازه پیچ‌های چرخ، همگی می‌توانند به تاب برداشتن دیسک منجر شوند. این مورد یکی از آزاردهنده‌ترین علائم خرابی دیسک ترمز برای راننده است.
خودروی شما معمولا قبل از اینکه یک مشکل به مرحله بحرانی برسد، هشدارهایی میدهد. سیستم ترمز نیز از این قاعده مستثنا نیست. توجه به این نشانه‌ها می‌تواند شما را از خطرات و هزینه‌های سنگین نجات دهد. نشانه‌های خرابی دیسک ترمز اغلب به صورت تغییرات فیزیکی یا شنیداری خود را بروز می‌دهند. هرگز این علائم را نادیده نگیرید، زیرا مستقیما با توانایی شما در کنترل خودرو در ارتباط هستند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر برخی از مهم‌ترین این نشانه‌ها می‌پردازیم.
اگر هنگام فشردن پدال ترمز، لرزشی را زیر پای خود یا در فرمان حس می‌کنید، به احتمال زیاد دیسک ترمز شما تاب برداشته است. این لرزش که گاهی با ضربه‌های کوچک همراه است، به دلیل سطح ناهموار دیسک ایجاد می‌شود. وقتی لنت با چنین سطحی تماس پیدا می‌کند، نمی‌تواند به طور یکنواخت فشار وارد کند و این نوسان فشار به صورت لرزش به راننده منتقل می‌شود. این لرزش در سرعت‌های بالاتر معمولا شدیدتر است و یکی از واضح‌ترین علائم خرابی دیسک ترمز محسوب می‌شود.
یکی از خطرناک‌ترین نشانه‌های خرابی دیسک ترمز، کشیده شدن فرمان یا کل خودرو به سمت چپ یا راست هنگام ترمزگیری است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که نیروی ترمز در دو چرخ جلو (یا عقب) به صورت نامساوی توزیع شود. علت خرابی دیسک ترمز در یک سمت، وجود شیار عمیق، آلودگی روغنی یا تاب برداشتن در دیسک یک چرخ می‌تواند باعث شود آن چرخ کمتر از چرخ دیگر ترمز بگیرد. در نتیجه، خودرو به سمتی که ترمز قوی‌تری دارد، منحرف می‌شود. این مشکل نیازمند بررسی فوری است.
آیا احساس می‌کنید برای متوقف کردن خودرو باید پدال ترمز را بیشتر از حد معمول فشار دهید؟ یا اینکه مسافت توقف خودروی شما به شکل محسوسی افزایش یافته است؟ این موارد می‌توانند ناشی از مشکلات مختلفی باشند، اما نازک شدن بیش از حد دیسک ترمز یکی از دلایل اصلی است. دیسک نازک توانایی کمتری در جذب و دفع حرارت دارد و زودتر داغ می‌کند. این داغی بیش از حد، قدرت ترمزگیری را کاهش میدهد. همچنین، وجود شیارهای عمیق یا زنگ‌زدگی شدید روی دیسک، سطح تماس موثر بین لنت و دیسک را کم کرده و به کاهش عملکرد ترمز منجر می‌شود.
گوش شما می‌تواند یکی از بهترین ابزارها برای تشخیص مشکلات خودرو باشد. صدای دیسک ترمز خراب معمولا به چند شکل مختلف شنیده می‌شود و هر کدام می‌تواند به مشکل خاصی اشاره داشته باشد.
این سوالی است که بسیاری از رانندگان با آن مواجه هستند. برخلاف لنت ترمز که یک قطعه کاملا مصرفی است، دیسک ترمز عمر طولانی‌تری دارد. اما این عمر نامحدود نیست. تصمیم برای تعویض دیسک ترمز به چند عامل بستگی دارد و همیشه بهتر است توسط یک مکانیک مجرب تایید شود. اما شما نیز می‌توانید با دانستن چند مورد، دید بهتری نسبت به وضعیت دیسک‌های خودروی خود پیدا کنید. مشاهده علائم خرابی دیسک ترمز اولین قدم برای تصمیم‌گیری است.
گاهی اوقات با یک نگاه ساده می‌توان به مشکلات دیسک پی برد. چرخ را باز کرده و سطح دیسک را به دقت نگاه کنید. به دنبال چه چیزی باید بگردید؟
مطمئن‌ترین راه برای تشخیص زمان تعویض دیسک، اندازه‌گیری ضخامت آن با ابزار دقیقی به نام میکرومتر است. هر کارخانه سازنده خودرو، یک حداقل ضخامت مجاز (MIN THK) برای دیسک‌های ترمز خود اعلام می‌کند. این عدد معمولا روی لبه خود دیسک حک شده است. اگر ضخامت دیسک شما کمتر از این عدد باشد، دیگر توانایی لازم برای دفع حرارت را ندارد و استفاده از آن ایمن نیست. به عنوان یک قانون کلی، دیسک‌های جلو پس از هر دو یا سه بار تعویض لنت و دیسک‌های عقب با فاصله زمانی بیشتری نیاز به بررسی و تعویض احتمالی دارند.
در گذشته، تراش دیسک یک راهکار مرسوم برای از بین بردن تاب یا شیارهای سطحی بود. در این فرآیند، یک لایه نازک از سطح دیسک برداشته می‌شود تا دوباره صاف و یکدست شود. اما امروزه این کار کمتر توصیه می‌شود. چرا؟ چون با تراشیدن دیسک، از ضخامت آن کاسته می‌شود. این کاهش ضخامت، توانایی دیسک برای مدیریت حرارت را کم کرده و آن را مستعدتر به داغ شدن و تاب برداشتن مجدد می‌کند. تراش دیسک تنها در صورتی مجاز است که ضخامت دیسک پس از تراش، همچنان بالاتر از حداقل ضخامت مجاز باشد. در بسیاری از موارد، تعویض دیسک یک راه حل مطمئن‌تر و طولانی‌مدت‌تر است.
همیشه گفته‌اند پیشگیری بهتر از درمان است. این جمله در مورد قطعات خودرو نیز صدق می‌کند. با رعایت چند نکته ساده و تغییر برخی عادت‌های رانندگی، می‌توانید عمر دیسک ترمز خودروی خود را به طور قابل توجهی افزایش دهید و از بروز علائم خرابی دیسک ترمز جلوگیری کنید. این کار نه تنها هزینه‌های شما را کاهش میدهد، بلکه به رانندگی ایمن‌تر شما نیز کمک می‌کند.
|
روش پیشگیری |
توضیح |
|
رانندگی با فاصله مناسب |
از ترمزهای ناگهانی و شدید خودداری کنید. با حفظ فاصله از خودروی جلویی، فرصت کافی برای ترمزگیری نرم خواهید داشت. |
|
استفاده از ترمز موتور (دنده معکوس) |
در سرازیری‌های طولانی، به جای ترمزگیری مداوم، از دنده سنگین استفاده کنید تا سرعت خودرو با نیروی موتور کنترل شود. |
|
اجتناب از شوک حرارتی |
هرگز خودرو را بلافاصله پس از یک رانندگی طولانی یا ترمزگیری‌های شدید به کارواش نبرید و از عبور با سرعت از چاله‌های آب خودداری کنید. |
|
سرویس دوره‌ای ترمزها |
در هر بار تعویض لنت، از مکانیک بخواهید وضعیت دیسک‌ها را نیز بررسی کند. |
|
استفاده از قطعات با کیفیت |
همیشه از لنت‌ها و دیسک‌های ترمز استاندارد و معتبر استفاده کنید. |
سبک رانندگی شما تاثیر مستقیمی بر سلامت سیستم ترمز دارد. رانندگانی که به صورت تهاجمی رانندگی می‌کنند و مدام در حال شتاب‌گیری و ترمزهای شدید هستند، فشار بسیار بیشتری به لنت‌ها و دیسک‌ها وارد می‌کنند. سعی کنید رانندگی نرم و روانی داشته باشید. پیش‌بینی ترافیک و کم کردن سرعت به آرامی، بهتر از ترمزهای ناگهانی در لحظه آخر است. همچنین در سرازیری‌های طولانی، به جای نگه داشتن پا روی پدال ترمز، از دنده سنگین (ترمز موتور) کمک بگیرید. این کار فشار را از روی سیستم ترمز برداشته و از داغ شدن بیش از حد دیسک‌ها جلوگیری می‌کند.
همانطور که قبلا اشاره شد، استفاده از قطعات باکیفیت یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش طول عمر سیستم ترمز است. شاید یک دیسک یا لنت ترمز ارزان قیمت در ابتدا جذاب به نظر برسد، اما در بلندمدت با فرسوده کردن سایر قطعات، هزینه بیشتری به شما تحمیل خواهد کرد. همیشه سعی کنید از برندهای معتبر و محصولاتی که مورد تایید خودروساز شما هستند، استفاده کنید. یک لنت ترمز خوب، نه تنها قدرت ترمزگیری مناسبی دارد، بلکه کمترین آسیب را به دیسک وارد کرده و صدای دیسک ترمز خراب تولید نمیکند.
سیستم ترمز و به خصوص دیسک ترمز، یکی از مهم‌ترین بخش‌های خودرو در تامین ایمنی شماست. شناخت علائم خرابی دیسک ترمز مانند لرزش فرمان، صداهای غیرعادی و کشیده شدن خودرو، به شما کمک می‌کند تا مشکلات را قبل از تبدیل شدن به یک خطر جدی، شناسایی و برطرف کنید. به یاد داشته باشید که دلایل اصلی این خرابی‌ها، حرارت بیش از حد، استفاده از لنت نامرغوب و فرسودگی طبیعی هستند. با اصلاح عادت‌های رانندگی، انجام سرویس‌های دوره‌ای و استفاده از قطعات با کیفیت، می‌توانید عمر این قطعه را افزایش داده و با اطمینان بیشتری رانندگی کنید. هرگز نشانه‌های خرابی دیسک ترمز را ساده نگیرید.
مجموعه پیشرو لنت به عنوان یکی از مراکز معتبر ارائه بهترین محصولات خودرو، اعم از لنت ترمز، روغن موتور و اکتان، همواره در تلاش است تا با ارائه اطلاعات صحیح و محصولات با کیفیت، به افزایش ایمنی و آسودگی خیال شما در رانندگی کمک کند. از اینکه تا پایان این مقاله با ما همراه بودید، صمیمانه سپاسگزاریم.
آیا لرزش فرمان همیشه نشانه خرابی دیسک ترمز است؟
لرزش فرمان هنگام ترمزگیری به احتمال زیاد به دلیل تاب داشتن دیسک ترمز است. اما لرزش در حالت عادی رانندگی می‌تواند به دلیل بالانس نبودن چرخ‌ها یا مشکلات جلوبندی نیز باشد.
عمر مفید دیسک ترمز چقدر است؟
عمر دیسک ترمز به عوامل زیادی مانند نوع خودرو، سبک رانندگی و کیفیت قطعه بستگی دارد و عدد ثابتی ندارد. اما معمولا پس از دو یا سه دوره تعویض لنت، نیاز به بررسی دقیق ضخامت آن است.
آیا زنگ‌زدگی سطحی روی دیسک خطرناک است؟
خیر، ایجاد یک لایه نازک زنگ‌زدگی روی دیسک پس از پارک کردن خودرو در هوای مرطوب، طبیعی است. این لایه معمولا با اولین ترمزگیری‌ها پاک می‌شود و جای نگرانی ندارد.
