روشن شدن ناگهانی چراغ زرد رنگ ABS روی صفحه کیلومتر شمار خودرو، اتفاقی است که می‌تواند هر راننده‌ای را نگران کند. این چراغ یک هشدار ساده نیست؛ بلکه خبری از وجود یک ایراد در سیستم ترمز ضد قفل شما می‌دهد. نادیده گرفتن این اخطار ممکن است در یک ترمزگیری شدید، کنترل خودرو را از دستان شما خارج کند. در این مطلب، قصد داریم به صورت دقیق و قابل فهم، شما را با علائم خرابی بلوک abs آشنا کنیم. همچنین به این می‌پردازیم که بلوک ABS چیست، چه عواملی باعث خرابی آن می‌شوند و فرآیند عیب‌یابی بلوک ABS چگونه انجام می‌شود تا دیگر این چراغ هشدار برای شما ناشناخته و مبهم نباشد.
برای خرید انواع لنت ترمز خودرو با بهترین قیمت و کیفیت کلیک کنید.
شاید نام بلوک ABS را شنیده باشید، اما دقیقا ندانید که این قطعه چه کاری در خودروی شما انجام می‌دهد. به زبان ساده، بلوک ABS را می‌توان مرکز فرماندهی سیستم ترمز ضد قفل دانست. این مجموعه که از یک بخش الکترونیکی (یونیت کنترل) و یک بخش هیدرولیکی (شامل پمپ، شیرهای برقی و آکومولاتور) تشکیل شده، وظیفه بسیار مهمی بر عهده دارد. وظیفه اصلی آن جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها در زمان ترمزگیری‌های شدید و ناگهانی است.
تصور کنید در یک جاده لغزنده در حال رانندگی هستید و ناگهان مجبور به ترمزگیری می‌شوید. در خودروهای فاقد ABS، چرخ‌ها قفل شده و خودرو روی سطح جاده سر می‌خورد و کنترل فرمان تقریبا غیرممکن می‌شود. اینجا است که بلوک ABS وارد عمل می‌شود. سنسورهای سرعت نصب شده روی هر چرخ، به محض تشخیص احتمال قفل شدن یک چرخ، اطلاعات را به یونیت کنترل بلوک ارسال می‌کنند. این یونیت فورا به شیرهای برقی دستور می‌دهد تا فشار روغن ترمز را بر روی آن چرخ خاص، ده‌ها بار در ثانیه کم و زیاد کنند. این فرآیند قطع و وصل سریع فشار، از قفل شدن چرخ جلوگیری کرده و به راننده اجازه می‌دهد تا همزمان با ترمزگیری، خودرو را نیز هدایت کند.
شناسایی علائم خرابی بلوک abs کار چندان دشواری نیست، چون این سیستم معمولا به شکل‌های واضحی وجود نقص را به راننده اطلاع می‌دهد. آگاهی از این نشانه‌های خرابی ABS به شما کمک می‌کند تا پیش از آنکه مشکل جدی‌تر شود، برای رفع آن اقدام کنید. برخی از این علائم مستقیما به خود بلوک مربوط می‌شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به دلیل ایراد در قطعات جانبی سیستم بروز کنند.
واضح‌ترین و اصلی‌ترین نشانه وجود یک مشکل، روشن شدن چراغ ABS در پشت آمپر است. این چراغ معمولا به رنگ زرد یا کهربایی است. زمانی که یونیت کنترل ABS خطایی را در هر یک از اجزای سیستم (از سنسورها گرفته تا پمپ داخلی خود بلوک) تشخیص دهد، این چراغ را روشن کرده و عملکرد سیستم ضد قفل را غیرفعال می‌کند.
توجه داشته باشید که با روشن شدن این چراغ، ترمزهای معمولی خودرو همچنان کار می‌کنند، اما دیگر قابلیت ضد قفل را نخواهید داشت. اگر همزمان با چراغ ABS، چراغ قرمز رنگ ترمز دستی نیز روشن شود، وضعیت بسیار جدی‌تر است و ممکن است نشان‌دهنده یک نقص اساسی در کل سیستم ترمز باشد که باید فورا خودرو را متوقف و بررسی کنید.
یکی دیگر از علائم خرابی بلوک abs، تغییر در حسی است که از پدال ترمز دریافت می‌کنید. ممکن است پدال بیش از حد نرم و اسفنجی شده باشد، که معمولا به دلیل وجود هوا در مسیر هیدرولیک یا مشکل در بلوک است. در مقابل، گاهی پدال ترمز بسیار سفت می‌شود و برای ترمزگیری نیاز به فشار زیادی دارد که به آن اصطلاحا “چوب شدن ترمز” می‌گویند. همچنین اگر حس می‌کنید پدال بیش از حد معمول پایین می‌رود، این هم می‌تواند یکی از نشانه‌های وجود ایراد باشد که نیاز به بررسی فوری دارد.
برای خرید مکمل سوخت با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت در بازار کلیک کنید.
هدف اصلی سیستم ABS دقیقا جلوگیری از همین اتفاق است. اگر در یک ترمزگیری نسبتا شدید متوجه شدید که یک یا چند چرخ خودرو قفل شده و صدای کشیده شدن لاستیک روی آسفالت را شنیدید، این یک نشانه قطعی از کار نکردن سیستم ضد قفل است. این مورد یکی از خطرناک‌ترین علائم خرابی بلوک abs به شمار می‌رود، زیرا خودروی شما مهمترین قابلیت ایمنی خود در ترمزگیری را از دست داده است.
گاهی اوقات خرابی در بلوک ABS با صداهای غیرمعمول همراه است. برای مثال، ممکن است در هنگام ترمزگیری یا حتی در حالت عادی، صدای وزوز یا کلیک مداوم از قسمتی که بلوک ABS نصب شده (معمولا در محفظه موتور) به گوش برسد. این صدا می‌تواند ناشی از کارکرد دائم پمپ داخلی بلوک یا مشکل در شیرهای برقی آن باشد و نباید آن را نادیده گرفت.
از آنجایی که سیستم‌های دیگری در خودرو برای عملکرد صحیح به اطلاعات سنسورهای سرعت چرخ وابسته‌اند، خرابی در سیستم ABS می‌تواند روی آنها نیز تاثیر بگذارد. برای مثال، از کار افتادن سرعت‌سنج یکی از نشانه‌های خرابی ABS است. همچنین سیستم‌های کنترل پایداری (ESP) و کنترل کشش (TCS) نیز از همین سنسورها استفاده می‌کنند. بنابراین اگر چراغ ABS شما روشن شود، به احتمال زیاد این سیستم‌های کمکی نیز از کار خواهند افتاد.
|
علامت خرابی |
توضیح احتمالی |
سطح خطر |
|
روشن شدن چراغ ABS |
سیستم ضد قفل غیرفعال شده است. |
متوسط |
|
پدال ترمز اسفنجی |
وجود هوا یا نشتی در سیستم هیدرولیک. |
بالا |
|
قفل شدن چرخ‌ها |
عملکرد اصلی ABS به طور کامل متوقف شده است. |
بسیار بالا |
|
روشن شدن همزمان چراغ ABS و ترمز |
نقص جدی در سیستم ترمز. |
بسیار بالا (توقف فوری) |
دلایل مختلفی می‌توانند منجر به بروز علائم خرابی بلوک abs شوند. این دلایل را می‌توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد که شامل مشکلات الکترونیکی، ایرادات مکانیکی و هیدرولیکی، و مشکلات مربوط به قطعات جانبی سیستم است. درک این دلایل به فرآیند عیب‌یابی بلوک ABS کمک شایانی می‌کند.
یونیت کنترل الکترونیکی (ECU) که بخشی از بلوک ABS است، مانند هر قطعه الکترونیکی دیگری ممکن است دچار مشکل شود. این مشکلات اغلب به دلیل نوسانات برق خودرو، اتصالی در سیم‌کشی، یا به مرور زمان و به دلیل گرما و لرزش‌های موتور رخ می‌دهند. خرابی مدارهای داخلی یا حتی قطع شدن اتصالات لحیم‌کاری شده روی برد الکترونیکی، از دلایل شایع از کار افتادن یونیت و بروز علائم خرابی بلوک abs هستند.
بیشتر بدانید: زمان تعویض لنت ترمز
بخش هیدرولیکی بلوک که مسئولیت مدیریت فشار روغن ترمز را بر عهده دارد نیز مستعد خرابی است. شیرهای برقی (سلونوئیدها) ممکن است به دلیل وجود آلودگی و رسوبات در روغن ترمز کثیف شده و گیر کنند. همچنین موتور پمپ داخلی که وظیفه ایجاد فشار مجدد را دارد، ممکن است بسوزد یا نیم‌سوز شود. این ایرادات مکانیکی مستقیما عملکرد سیستم را مختل کرده و منجر به نشانه‌های خرابی ABS مانند سفت یا نرم شدن پدال می‌شوند.
اگرچه سنسورهای سرعت چرخ جزئی از خود بلوک نیستند، اما خرابی آنها یکی از رایج‌ترین دلایل روشن شدن چراغ ABS است. این سنسورها در معرض آلودگی، گل و لای و ضربه قرار دارند. اگر یکی از آنها اطلاعات سرعت را به درستی به یونیت ارسال نکند یا سیگنال آن به کلی قطع شود، یونیت کنترل این وضعیت را به عنوان یک خطا شناسایی کرده و کل سیستم را غیرفعال می‌کند. این موضوع یکی از اولین مواردی است که در زمان عیب‌یابی بلوک ABS بررسی می‌شود.
روغن ترمز خاصیت جذب رطوبت دارد. به مرور زمان، وجود رطوبت در روغن ترمز نه تنها نقطه جوش آن را پایین می‌آورد، بلکه باعث زنگ‌زدگی و خوردگی اجزای داخلی و حساس بلوک ABS می‌شود. این آلودگی‌ها می‌توانند باعث گیر کردن سوپاپ‌ها و از کار افتادن بخش هیدرولیکی شوند. به همین دلیل تعویض دوره‌ای و منظم روغن ترمز با یک محصول با کیفیت، برای سلامت سیستم ترمز و جلوگیری از بروز علائم خرابی بلوک abs بسیار مهم است.
پس از مشاهده علائم خرابی بلوک abs، قدم بعدی تشخیص دقیق منشا مشکل است. فرآیند عیب‌یابی بلوک ABS یک کار تخصصی است که باید توسط افراد با تجربه و با استفاده از ابزار مناسب انجام شود. تلاش برای تعمیر این قطعه بدون دانش کافی می‌تواند به آن آسیب بیشتری وارد کند.
مطمئن‌ترین و سریع‌ترین راه برای شروع عیب‌یابی، اتصال خودرو به دستگاه دیاگ (Scan Tool) است. یونیت کنترل ABS کدهای خطای مربوط به هرگونه نقص در سیستم را در حافظه خود ذخیره می‌کند. یک مکانیک با خواندن این کدها می‌تواند به سرعت متوجه شود که مشکل از کدام بخش است. برای مثال، دستگاه مشخص می‌کند که ایراد از سنسور چرخ جلو سمت راست است، یا از پمپ داخلی خود بلوک.
پیش از انجام تست‌های پیچیده، یک سری بازرسی‌های اولیه می‌تواند مفید باشد. این موارد شامل بررسی فیوز مربوط به سیستم ABS در جعبه فیوز خودرو، چک کردن سطح و کیفیت روغن ترمز در مخزن، و بررسی چشمی سیم‌کشی و سوکت‌های متصل به بلوک ABS و سنسورهای چرخ است. گاهی یک اتصال شل یا یک فیوز سوخته، دلیل اصلی بروز علائم خرابی بلوک abs است.
اگر دستگاه دیاگ خطایی را مشخصا به خود بلوک ABS نسبت دهد، تست‌های دقیق‌تری مورد نیاز است. یک تعمیرکار متخصص ممکن است با استفاده از مولتی‌متر، ولتاژ ورودی و اتصال بدنه سوکت بلوک را بررسی کند تا از سلامت مسیر برق‌رسانی مطمئن شود. همچنین با استفاده از دستگاه دیاگ پیشرفته، می‌توان عملکرد شیرهای برقی و پمپ را به صورت دستی فعال و تست کرد تا از سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود.
|
مرحله عیب‌یابی |
ابزار مورد نیاز |
هدف |
|
خواندن کدهای خطا |
دستگاه دیاگ (Scan Tool) |
شناسایی سریع محل دقیق خطا |
|
بازرسی اولیه |
چشم، ابزار اولیه |
بررسی فیوز، سطح روغن، اتصالات |
|
تست‌های الکتریکی |
مولتی‌متر |
اطمینان از سلامت برق‌رسانی به بلوک |
|
تست عملکرد اجزا |
دستگاه دیاگ پیشرفته |
بررسی جداگانه پمپ و شیرهای برقی |
سیستم ترمز ABS یکی از مهمترین اجزای ایمنی خودروهای امروزی است و بلوک ABS به عنوان مرکز کنترل آن، نقشی اساسی دارد. همانطور که دیدیم، علائم خرابی بلوک abs از روشن شدن یک چراغ هشدار ساده تا تغییرات خطرناک در عملکرد ترمز را شامل می‌شود. شناخت این علائم و دلایل بروز آنها به شما کمک می‌کند تا با دید بازتری با مشکلات احتمالی روبرو شوید. به یاد داشته باشید که هرگز نباید نشانه‌های خرابی ABS را نادیده بگیرید. مراجعه به موقع به یک تعمیرگاه معتبر برای عیب‌یابی بلوک ABS می‌تواند از بروز حوادث ناگوار و هزینه‌های سنگین‌تر جلوگیری کند. ایمنی شما و سرنشینان خودرو به عملکرد صحیح همین سیستم‌ها بستگی دارد.
مجموعه پیشرو لنت، به عنوان یکی از مراجع معتبر در زمینه ارائه بهترین محصولات خودرو، اعم از لنت ترمز، روغن موتور و اکتان، همواره در تلاش است تا با ارائه اطلاعات دقیق و کاربردی، دانش فنی شما را افزایش دهد. از اینکه تا پایان این مقاله با ما همراه بودید، صمیمانه سپاسگزاریم.
آیا رانندگی با چراغ روشن ABS خطرناک است؟
بله، می‌تواند خطرناک باشد. اگرچه ترمزهای عادی شما کار می‌کنند، اما در شرایط اضطراری قابلیت ضد قفل را از دست داده‌اید که خطر لیز خوردن و از دست دادن کنترل خودرو را به شدت افزایش می‌دهد.
آیا بلوک ABS قابل تعمیر است؟
در بسیاری از موارد، بله. به خصوص مشکلات مربوط به بخش الکترونیکی (یونیت کنترل) توسط متخصصان قابل تعمیر است. اما گاهی خرابی بخش هیدرولیکی به قدری شدید است که تعویض کل بلوک مقرون به صرفه‌تر خواهد بود.
هزینه تعمیر یا تعویض بلوک ABS چقدر است؟
هزینه به نوع خودرو و شدت خرابی بستگی دارد. تعمیر یونیت الکترونیکی هزینه کمتری نسبت به تعویض کامل بلوک دارد. بلوک ABS یک قطعه گران‌قیمت محسوب می‌شود و بهتر است برای اطلاع از هزینه دقیق با یک تعمیرگاه معتبر مشورت کنید.
چگونه می‌توان از خرابی بلوک ABS جلوگیری کرد؟
بهترین راه، تعویض به موقع و منظم روغن ترمز (معمولا هر دو سال یکبار) با استفاده از روغن ترمز استاندارد و با کیفیت است. این کار از تجمع رطوبت و آلودگی در سیستم جلوگیری کرده و عمر بلوک را افزایش می‌دهد.
