ممکن است هنگام مراجعه به تعمیرگاه برای رفع مشکل سیستم ترمز، مکانیک به شما پیشنهاد تراش دیسک را داده باشد. این پیشنهاد در نگاه اول وسوسه‌انگیز به نظر می‌رسد؛ راهی کم‌هزینه‌تر برای رفع لرزش فرمان و صدای ناهنجار هنگام ترمزگیری. اما آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که پشت این راه حل به ظاهر اقتصادی چه خطراتی وجود دارد؟ حقیقت این است که معایب تراش دادن دیسک ترمز بسیار جدی‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنید. این کار می‌تواند مستقیما ایمنی شما و سرنشینان خودرو را تحت تاثیر قرار دهد.
قبل از پرداختن به مشکلات این کار، بهتر است بدانیم که اصلا تراش دیسک ترمز چیست. به زبان ساده، تراش دیسک فرایندی است که در آن یک لایه بسیار نازک از سطح دیسک چرخ برداشته میشود. این کار با استفاده از یک دستگاه تراش مخصوص انجام میشود و هدف آن از بین بردن ناهمواری‌ها، خط و خش‌ها، لبه‌های ایجاد شده و تاب برداشتن جزئی دیسک است. در واقع، مکانیک تلاش می‌کند تا با این کار، سطح دیسک را دوباره صاف و صیقلی کند، درست مانند روز اول.
این فرایند شبیه به سمباده زدن یک قطعه چوب ناهموار برای صاف کردن سطح آن است. تصور این است که با یک سطح صاف، لنت ترمز تماس بهتری با دیسک خواهد داشت و عملکرد ترمزگیری بهبود پیدا می‌کند. اما نکته مهمی که اغلب نادیده گرفته میشود این است که دیسک ترمز یک قطعه مصرفی با یک ضخامت استاندارد و مشخص است. هر بار که لایه‌ای از آن برداشته میشود، از این ضخامت کاسته شده و قطعه به پایان عمر خود نزدیک‌تر میشود.
برای خرید لنت ترمز خودرو در انواع مختلف و با بهترین قیمت موجود در بازار کلیک کنید.
سوال خوبی است. چرا با وجود ریسک‌های موجود، هنوز هم تراش دیسک به عنوان یک گزینه مطرح میشود؟ پاسخ اصلی در دو کلمه خلاصه میشود: هزینه کمتر. در شرایطی که قیمت قطعات یدکی با کیفیت روز به روز افزایش پیدا می‌کند، بسیاری از رانندگان و حتی تعمیرکاران به دنبال راه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها هستند. تعویض یک جفت دیسک ترمز جدید، به خصوص برای خودروهای وارداتی، می‌تواند هزینه قابل توجهی داشته باشد. در مقابل، هزینه تراش دیسک ترمز به مراتب کمتر است.
این پیشنهاد به عنوان یک راه حل میانه به نظر می‌رسد؛ راهی برای به تعویق انداختن هزینه سنگین تعویض قطعه. مکانیک ممکن است با این استدلال که “دیسک هنوز گوشت دارد و حیف است آن را عوض کنی”، شما را به انجام این کار ترغیب کند. این کار به ظاهر منطقی می‌آید، چرا که به جای دور انداختن یک قطعه، آن را “تعمیر” می‌کنیم. اما این ظاهر اقتصادی، باطنی پر از خطر دارد که در ادامه به شکل کامل به بررسی معایب تراش دادن دیسک ترمز خواهیم پرداخت.
وقتی سطح دیسک تراشیده میشود، شاید در ظاهر همه چیز خوب به نظر برسد، اما مشکلات اساسی در ساختار و عملکرد آن به وجود می‌آید. این مشکلات صرفا به نازک شدن قطعه محدود نمی‌شوند و ایمنی کل سیستم ترمز را به خطر می‌اندازند. درک این موارد به شما کمک می‌کند تا دفعه بعد با دید بازتری تصمیم بگیرید.
مهم‌ترین مشکلات تراش دیسک ترمز عبارتند از:
برای درک بهتر تفاوت‌ها، جدول زیر را بررسی کنید:
|
ویژگی |
دیسک ترمز استاندارد (نو) |
دیسک ترمز تراش خورده |
|
ضخامت |
مطابق با استاندارد کارخانه |
کمتر از حد استاندارد |
|
توانایی دفع حرارت |
بالا و بسیار مطلوب |
بسیار پایین و ضعیف |
|
استحکام ساختاری |
حداکثری و قابل اطمینان |
کاهش یافته و شکننده |
|
ریسک تاب برداشتن |
بسیار کم |
بسیار بالا |
|
ایمنی کلی |
تضمین شده |
به شدت به خطر افتاده |
تا اینجا فهمیدیم که نازک شدن دیسک مشکل‌ساز است. اما این مشکل چگونه به خطرات جانی تبدیل میشود؟ معایب تراش دادن دیسک ترمز فقط به لرزش فرمان ختم نمیشود. سه خطر بزرگ وجود دارد که باید آنها را جدی گرفت:
بیشتر بدانید: وظیفه بوستر چیست
با تمام این تفاسیر، آیا تراش دیسک ترمز همیشه اشتباه است؟ پاسخ کوتاه این است: در اکثر مواقع بله. اما یک استثنای بسیار کوچک وجود دارد. تراش دیسک فقط و فقط زمانی می‌تواند منطقی باشد که دو شرط به طور همزمان برقرار باشند:
اول اینکه، آسیب وارد شده به دیسک بسیار جزئی باشد. مثلا خط و خش‌های سطحی یا لبه دار شدن بسیار کم که با برداشتن یک لایه بسیار نازک (کمتر از نیم میلی‌متر) برطرف شود.
دوم و مهم‌تر از آن، ضخامت دیسک بعد از تراشکاری همچنان بالاتر از حداقل ضخامت مجازی باشد که توسط کارخانه سازنده خودرو اعلام شده است. این عدد معمولا روی لبه خود دیسک حک شده است (مثلا MIN TH 22mm). اگر تراشکاری باعث شود ضخامت دیسک به این عدد نزدیک یا از آن کمتر شود، این کار مطلقا ممنوع و بسیار خطرناک است. در عمل، بسیاری از دیسک‌هایی که دچار لرزش می‌شوند، در حال حاضر هم ضخامتشان به حداقل رسیده و دیگر شانسی برای تراش ندارند.
با کنار هم گذاشتن تمام موارد، به این سوال می‌رسیم که آیا تراش دیسک ترمز خوب است؟ اگر ایمنی را اولویت اول خود بدانید، پاسخ یک “نه” قاطع است. سیستم ترمز خودرو جایی برای ریسک کردن یا صرفه‌جویی‌های مقطعی نیست. معایب تراش دادن دیسک ترمز به قدری جدی هستند که مزیت کوچک مالی آن را کاملا بی‌ارزش می‌کنند.
شما با تراش دادن دیسک، در واقع یک قطعه فرسوده را برای مدت کوتاهی زنده نگه می‌دارید، در حالی که میتوانید با تعویض آن، خیال خود را برای ده‌ها هزار کیلومتر راحت کنید. این کار مانند باندپیچی کردن یک زخم عمیق است؛ شاید به طور موقت جلوی خونریزی را بگیرد، اما مشکل اصلی را حل نمیکند.
این جدول به شما کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری بهتری داشته باشید:
|
موضوع |
تراش دادن دیسک ترمز |
تعویض دیسک ترمز |
|
هزینه اولیه |
پایین |
بالا |
|
ایمنی |
به شدت کاهش یافته (ریسک بالا) |
حداکثری و تضمین شده (ریسک پایین) |
|
عملکرد بلندمدت |
ضعیف و غیرقابل پیش‌بینی |
عالی و پایدار |
|
هزینه نهایی (بلندمدت) |
بالا (به دلیل نیاز به تعویض زودهنگام) |
مقرون به صرفه |
بدون هیچ تردیدی، بهترین، ایمن‌ترین و منطقی‌ترین جایگزین برای تراش دیسک، تعویض کامل دیسک ترمز است. وقتی دیسک‌های ترمز خودروی خود را با یک جفت دیسک نو و باکیفیت تعویض می‌کنید، در واقع در حال سرمایه‌گذاری روی ایمنی خود هستید. یک دیسک نو تمام ویژگی‌های یک قطعه استاندارد را دارد: ضخامت کامل برای دفع حرارت، استحکام ساختاری بالا برای تحمل فشار، و سطحی کاملا صاف برای بهترین عملکرد ترمزگیری.
توصیه مهم ما این است که هنگام تعویض دیسک ترمز، حتما لنت‌های ترمز را نیز تعویض کنید، حتی اگر هنوز مقداری از عمرشان باقی مانده باشد. استفاده از لنت کهنه روی دیسک نو می‌تواند باعث ایجاد خط و خش روی دیسک جدید شود و عمر مفید آن را کاهش دهد. با تعویض همزمان دیسک و لنت، شما کل مجموعه ترمز چرخ را نوسازی کرده و از عملکرد بی‌نقص آن برای مدت طولانی اطمینان حاصل می‌کنید.
در پایان، باید گفت که پیشنهاد تراش دیسک ترمز شاید در ابتدا راهی برای کاهش هزینه‌ها به نظر برسد، اما با نگاهی دقیق‌تر به معایب تراش دادن دیسک ترمز، متوجه می‌شویم که این کار در بلندمدت نه تنها اقتصادی نیست، بلکه می‌تواند خطرات جبران‌ناپذیری را نیز به همراه داشته باشد. کاهش ضخامت، افت توانایی در دفع حرارت، و از همه مهم‌تر، ریسک شکستگی یا از کار افتادن سیستم ترمز، مواردی هستند که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت. اولویت همیشه باید با ایمنی باشد. بنابراین، توصیه ما در پیشرو لنت به شما این است که به جای پذیرفتن راه‌حل‌های موقتی و پرخطر، با تعویض به موقع دیسک و لنت ترمز، امنیت و آرامش خاطر را برای خود و عزیزانتان فراهم کنید.
علائم اصلی شامل لرزش فرمان یا پدال هنگام ترمز گرفتن، شنیدن صدای جیغ یا خرخر از چرخ‌ها، و مشاهده خطوط عمیق یا لبه‌های تیز روی سطح دیسک است.
فقط در کوتاه‌مدت. از آنجایی که دیسک تراش خورده خیلی زود دوباره خراب میشود و نیاز به تعویض پیدا می‌کند، در بلندمدت این کار باعث اتلاف پول شما خواهد شد.
خیر، دیسک‌های ترمز همیشه باید به صورت جفتی روی یک محور (هر دو چرخ جلو یا هر دو چرخ عقب) تعویض شوند تا قدرت ترمزگیری در دو طرف خودرو یکسان و متعادل باشد.
مجموعه پیشرو لنت، به عنوان مرجع تخصصی شما در زمینه ارائه بهترین محصولات خودرو، اعم از لنت ترمز، روغن موتور و اکتان، همواره در کنار شماست تا با آگاهی کامل، بهترین تصمیم را برای خودروی خود بگیرید.
